Szkoła Automobilowa POW

wojska automobilowe

Dzisiejszy wpis dość nietypowo, nie będzie związany z żadną konkretną pamiątką historyczną. Znalazłem notatki z kwerendy w CAW, które dotyczą szkoły o której informacji nie znalazłem nigdzie indziej. Szkoda by było zagubić tą wiedzę na kolejne lata, więc wrzucam ją tutaj, do kategorii o kolekcjonowaniu. Dlaczego właśnie do tej? Bo nie da się kolekcjonować bez rzetelnej wiedzy. Każda dodatkowa informacja pozwala jeszcze bardziej cieszyć się pozyskanymi pamiątkami i łatwiej je wyszukiwać. Przejdźmy jednak do rzeczy.

Szkoła Automobilowa została zorganizowana przy Naczelnej Komendzie Polskiej Organizacji Wojskowej na początku 1918 roku. Pierwsze plany jej utworzenia pojawiły się już 3 marca 1917 roku. Prawdopodobnym autorem i inicjatorem pomysłu jej powołania był znany automobilista, inż. Czesław Zbierański. Nie można tego jednak stwierdzić z całą pewnością, ponieważ dokument zawierający propozycję utworzenia szkoły jest niepodpisany. Jego autor postulował aby uruchomić trzy kursy szkoły, której celem było by wyszkolenie kierowców i mechaników samochodowych na potrzeby POW. Przewidywał także możliwość przedłużenia nauki o dodatkowy siedem do dziesięciu dni, które miały być przeznaczone na naukę obsługi motocykli. W ten sposób planowano doszkalać jedynie część kursantów i nie ma potwierdzenia, czy takie dodatkowe zajęcia w praktyce zrealizowano.

Zasadniczy czas nauki w szkole miał trwać sześć tygodni. Zdając sobie sprawę z wojennych realiów autor projektu utworzenia szkoły przewidywał potencjalną konieczność skrócenia czasu nauki do czterech tygodni. Zaznaczał jednocześnie, że w krótszym czasie nie uda się zrealizować prawidłowo zamierzonego programu i czas nauki nie może ulegać dalszemu ograniczaniu.

Pierwszy kurs rozpoczął się najprawdopodobniej w pierwszej połowie lutego 1918 roku. Początkowo zakładano iż zostaną otwarte w szkole równolegle trzy kursy. Okazało się to jednak niemożliwe ze względu na braki sprzętowe i ograniczone możliwości wykładowców. Kursantów podzielono na dwie grupy. Grupa A składała się uczniów nie posiadających żadnego przygotowania. Natomiast grupa B gromadziła osoby z praktyką lub przygotowaniem. Planowano powołać także grupę C, którą mieli zasilić uczniowie znający co prawda silniki, ale w niedostatecznym stopniu. Rozwiązanie takie okazało się najwyraźniej niepraktyczne i ostatecznie z niego zrezygnowano. Nauka na kursie nie była zbyt wymagająca i można ją było połączyć śmiało z innymi obowiązkami codziennymi. Przez pierwsze trzy tygodnie prowadzone były wykłady teoretyczne po dwie godziny dziennie. Pozostały czas poświęcono na ćwiczenia praktyczne. Z grona dziewiętnastu osób powołanych na pierwszy kurs w grupie A, egzamin końcowy zdało jedenaście. Nieco lepszy wynik osiągnęła grupa B, w której pozytywnie zweryfikowano piętnastu spośród dwudziestu jeden słuchaczy. Pierwszy kurs szkoły zakończył się 10 marca 1918 roku.

Doświadczenia zebrane na pierwszym kursie przekonały Naczelną Komendę POW do pewnej modyfikacji założeń szkolenia. W pierwszej kolejności zlikwidowano grupy szkoleniowe. Poszczególni słuchacze posiadali zróżnicowany poziom wiedzy i w konsekwencji mieszali się w grupach podczas wykładów. W drugiej kolejności zdecydowano się oprzeć, za radą Czesława Zbierańskiego, na czynniku społecznym w celu pozyskania większej ilości sprzętu i wykładowców. Prowadzący dotychczas zajęcia dwaj wykładowcy Ehrlich i Zbierański nie byli w stanie sami efektywnie prowadzić zajęć. Poszukiwano więc dodatkowych wykładowców. Mieli to być inżynierowie technicy. Śmiały plan rozwoju szkoły zakładał, że będzie potrzeba zatrudnienia aż jedenastu nowych osób. Część z nich miała wykładać na kursach Szkoły Automobilowej, a pozostałych od czterech do sześciu prowadzić warsztat samochodowy. W dalszej kolejności liczono na sześciu lub siedmiu mechaników i od siedmiu do nawet dwunastu mechaników-monterów. Dodatkowo planowano zatrzymać wszystkich absolwentów pierwszego kursu w charakterze kierowców-mechaników lub instruktorów etapowych.

Niewątpliwie liczono na zdecydowany i szybki rozwój szkoły. Wydaje się jednak, że planów tych nie udało się zrealizować. Nie jest nawet pewne czy udało się otworzyć drugi kurs szkoły, który miał ruszyć 13 marca 1918 roku. Ponieważ listy absolwentów, zarówno w grupie A jak i B, obejmują wyłącznie nazwiska, trudno jest dziś ustalić kim konkretnie byli absolwenci kursu i jakie były ich dalsze kariery.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.