Zagadka szachów gen. Jana Chmurowicza

chmurowicz2

Kilka lat temu postanowiłem kupić ręcznie wykonane szachy i zajrzałem w tym celu do allegro. Stosując odpowiedni filtr wyszukiwania z łatwością ustaliłem najtańszą ofertę. Były to drewniane szachy niewielkich rozmiarów i wyraźnie amatorskiego wykonania, umieszczone w dość nietypowe kategorii. Jednak zdobyły moją sympatię wpisem własnościowym “Oflaf C Woldenber J. Chmurowicz 11 luty 1942“. Kojarzyłem nazwisko ale nie pamiętałem skąd. Ponieważ nie dawało mi to spokoju, postanowiłem je sprawdzić w książce J. Olesika, “Oflag II C Woldenberg“, Warszawa 1988. Okazało się, że Jan Chmurowicz był generałem i najstarszym stopniem oficerem w oflagu. Obawiałem się, że aukcji szachów z taką proweniencją nie uda mi się wygrać. Szczęśliwie okazało się, że chyba nikt więcej nie zadał sobie trudu sprawdzenia nazwiska pierwszego właściciela szachów.

Kiedy otrzymałem przesyłkę od sprzedającego spotkała mnie kolejna niespodzianka. Tak jak to najczęściej bywa, tablica szachów po złożeniu na pół stanowiła pudełko na figury. Ponieważ były one niewielkie i doskonale dopasowane do przestrzeni wnętrza pozostałą część należało czymś wypełnić. W tym wypadku był to kawałek starego grubego materiału z tzw. barankiem. Szczelnie wypełniał jedną z połówek tablicy. Sam nie wiem dlaczego, ale postanowiłem go na chwilę wyjąć. W tym momencie okazało się, że połowa tablicy pod materiałem kryje osobliwy schemat. Dzieli on powierzchnię na nierówne pola oznaczone literami B, D, K, L, T i Sp. Wszystkie pola, poza tymi oznaczonymi literą B, opatrzone są dodatkowo strzałkami skierowanymi w lewo lub prawo.

chmurowicz3Niestety nie potrafię odgadnąć znaczenia tego schematu. Przypuszczałem, że może on symbolizować rozmieszczenie budynków w jakiejś części obozu. Zastanawiałem się czy nie ma związku z działalnością konspiracyjną generała Chmurowicza. Według książki H. Tomiczka i M.S. Zarudzkiego, “Jeniecka konspiracja wojskowa w Oflagu II C Woldenberg“, Poznań 1989, s. 42-43, w 1942 roku objął on kierownictwo nad konspiracją obozową. Była by to bardzo atrakcyjna interpretacja, ale niestety nie jestem w stanie jej zweryfikować. Być może ktoś z czytelników potrafił będzie zinterpretować znaczenie znaków widocznych na zdjęciu powyżej?

chmurowicz1

3 Comments

  1. Bardzo proszę o kontakt w sprawie gen. Chmurowicza a konkretnie daty , która widnieje na szachach

  2. Gram trochę w szachy. Nie znam niemieckiego, wiem że te litery odpowiadają literom oznaczającym figury szachowe w jęz. niemieckim: B – Bauer (pionek), D – Dame (nasz hetman, potocznie zwany też damą), K- Koenig (król), L – Laufer (goniec) i Sp – Springer (skoczek). Może to prymitywny zapis jakiejś pozycji szachowej?
    Pionki ruszają się tylko do przodu, biją po skosie więc to by tłumaczyło brak strzałek w lewo i w prawo. Z kolei laufry poruszają się po skosie więc strzałki w prawo i w lewo nie mają sensu. Tak głośno tu u Pana pomyślałem, pozdrawiam

Leave a Reply to Mirosław Walocha Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.